{ "title": "Gemlik Zeytin Fidanı", "image": "https://www.fidanlar.gen.tr/images/Gemlik-Zeytin-Fidani-54.jpg", "date": "20.01.2024 17:13:24", "author": "ümit kadak", "article": [ { "article": "Gemlik Zeytin Fidanı, Zeytin; Binlerce yıldır yetiştiriciliği yapılan, insan sağlığı ve beslenmesi açısından son derece önemli olan bir bitkidir. Ülkemiz gerek zeytin yoğunluğu veya dağılımı bakımından ve gerekse sofralık zeytin ve zeytinyağı üretimi açısından dünyada önemli bir konumdadır. Özellikle verimsiz arazilerin değerlendirilmesinde büyük rol vardır. Ülkemizde ise zeytinliklerin büyük bir kısmı bu tür alanlarda yayılmıştır. Ayrıca bu zeytinliklerdeki ürünler farklı standartlarda ve verim açısından ise düşüktür.

Zeytinin anavatanı ülkemiz olmasına ve büyük bir varlığa sahip olmamıza rağmen bu varlığı çok iyi değerlendirdiğimiz söylenemez. Ülke olarak eldeki imkânları en iyi şekilde değerlendirip standart çeşitlerle verim ve kaliteyi artırmak ve düzenli ürün elde edilmesini sağlamamız gerekmektedir. Kişi başına zeytinyağı tüketimimiz 2-3 kg civarında olup standartlara göre bu miktar ülkemizde oldukça düşüktür.

Gemlik Zeytin Fidanı; Orijini Bursa ili Gemlik ilçesidir. Yüksek verimli bir çeşittir. Diğer isimleri ise Trilye, Kıvırcık, Kaplık ve Karadır. Ülkemizde zeytin fidanlarının yaklaşık olarak %70-80 Gemlik zeytin çeşidi oluşturmaktadır. Meyveleri orta irilikte olup, yağ içeriği %30'dur. Siyah sofralık zeytin olarak değerlendirilir. Yağ oranı yüksek olduğu için sofralık kalite dışındaki taneler yağlık olarak kullanılabilir. Soğuğa karsı kısmen dayanıklıdır. Kısmen kendine verimlidir. Tozlayıcı olarak Ayvalık, çakır çeşitleri kullanılır.

Gemlik Zeytin Fidanı Bakımı; Fidanının gübrelemesinde, fidanın yaşına, gelişmesine, sulama durumuna, iklime, kaldırılacak ürün miktarına ve yaprak, toprak tahlilleri neticesinde bitkide ve toprakta belirlenen besin elementlerine göre uygun bir besleme programı hazırlanmalıdır. Gemlik zeytin fidanı derin bir köke sahip olmadığından ve en önemli besleyici kökler gövdeye yakın olduğundan verilecek gübreler hemen taç altına verilmelidir. Azotlu gübreler, zeytinin en fazla ihtiyaç duyduğu Şubat-Mart aylarında verilmelidir. Azotun 1/3'ü sonbaharda verilebilir. Yazın yapılacak gübrelemeler sulamadan önce ya da yaprak gübresi şeklinde verilmelidir. Verilecek azot dozu şartlara göre ortalama 500-650 g/ağaç arasında değişebilmektedir. Fosforlu ve potasyumlu gübreler taç izdüşümüne ve toprağın 15-20 cm derinine verilmelidir. Bu gübreler sonbahardan başlayarak ilkbahara kadar verilebilirler. Toprağa canlılık ve verimlilik kazandıran organik gübrelerde değerlendirmeye alınmalıdır, doğal ve yapay formdaki bu gübreler sonbaharda verilerek toprağa karıştırılmalıdır.

Sulama; Gemlik zeytin fidanı genellikle sulanmaz ancak eğer sulanacaksa bunu ürünü artırmak ve kaliteli ürün elde etmek için yapılmalıdır. Verilecek su miktarı ve zamanı topraktaki su rezervine göre ve fidanın suya ihtiyaç duyduğu hassas devreler göz önüne alınarak tespit edilmelidir.

Budama; Budamada önemli olan her yaşta yaprak/kök ve yaprak/odun dengesini uygun değerde tutmaktır. Bu amaçla Gemlik zeytin fidanında değişik budamalar yapılmaktadır. Şekil budaması; Şekil budamasından amaç, Fidanın iskeletini ortaya çıkarmaktır. Fidan dikildikten sonraki ilk 2 senesinde hiçbir budama yapılmaz. Ancak topraktan itibaren 40-60 cm'deki sürgün uçları alınarak Gemlik zeytin fidanının büyümesi sağlanır.

Mahsul Budaması; Amacı taç içerisindeki ışıklanmayı artırarak ağacın verimli devresini maksimum düzeyde tutmaktır. Yalnız güneş gövdeyi ve ana dalları yakmayacak biçimde uygun seyreltme ile budama yapılmalı, ince dallar aşırı bir şekilde seyreltilmemelidir. Dallar arasında denge kurulmalıdır. Gençleştirme budaması; Gemlik zeytin fidanı yaşının ilerlemesiyle ağacın odun aksamı artarak ürün kalitesinin düşmesine nedendir ve ikili şekli artar. Gençleştirme budaması ile ağacın kendini yenilemesi mümkün olacaktır. Budamadan sonra kesilen yerlere katran sürülmeli ve ağaçlara bordo bulamacı veya bakırlı preparatlarla ilaçlanmalıdır.
" } ] }