Aronia fidanı, dünya üzerinde daha çok soğuk Avrupa ülkelerinde popüler olan ama ne yazık ki ülkemizde pek tanınmayan, son yıllarda hobi müşterileri sayesinde üretimi yapılan üzümsü bir bitki fidanıdır. Menşei ülkesi doğu Avrupa ve Rusya'dır. Dünyada en çok yetiştiriciliğini yapan ülkeler Rusya ve Polonya'dır. Son yıllarda Amerika'da aroni'nın ticari üretimi fazlalaşmıştır.
II. Dünya savaşından önce, aronia sus bitkisi olarak kullanılmış. Haziran ayında güzel görünümlü beyaz çiçek açar ve sonbahar zamanları yaprakları parlak kırmızıya döner. Dış mekân süs bitkisi değeri olarak oldukça gösterişlidir. Gülgiller familyasındandır ve üzüme benzeyen meyveleri vardır.
Aronia fidanı çeşitleri
- Aronia Melanocarpa Hugin
- Aronia Prunifolia Nero
- Aronia Prunifolia Viking
- Aronia Abutifolia Brilliant
Aronia meyvesinden elde edilen meyve suyu, antioksidan düzeyi yüksek olan insanlarda bio aktivite düzeyini arttırır. Yaşam için gereken "Fenoller, flavonoles, catachines, flavones ve leucoanthocyanins" in kaynağı olarak bilinir. İçeriğindeki vitamin, iyot ve ferrum gibi C ve diğer önemli mikroelementler barındırır. Taze yenebilir. Meyve salataları ve soslu dondurmalarda kullanılır veya kurutulmuş meyve olarak değerlendirilir. Şarapları yapılır. Aronianın, yabanmersinleri, elderberry ve lingonberrylerden daha yüksek antioxidan içeriği vardır.
Aronia fidanını yetiştirmesi oldukça kolaydır.
Verimli bir bitkidir. Verim ortalaması bitki başına 10 kg'dır. Meyveleri çoğunlukla elle hasat edilir ve mekanik olarak biçilebilir.
Ariona fidanı özellikleri nelerdir?
- 1-2 metreye kadar büyüyebilir. Çalı tipi bir bitkidir.
- Yetiştirilmesi sırasında zirai ilaç kullanımına gerek yoktur.
- Özel bir iklim isteği yoktur fakat Karadeniz ikliminde yetişmeye çok daha uyumludur.
- Beş yıl sonunda kök başına verim miktarı 5 ile 10 kg arasındadır.
- Hasat mevsimi ağustos ayı sonlarından başlayıp Eylül sonuna kadar sürer.
Aronia, vücudumuzda bulunan ve hücrelere zarar veren serbest radikallere etkili antioksidanlar açısından oldukça zengin bir meyvedir. Bu antioksidan maddelerin kardiyovasküler rahatsızlıklara, bazı kanser türlerine, karaciğer bozukluklarına, kronik iltihaplanmalara ve pek çok hastalığa iyi geldiği bilinmektedir.
Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi araştırmasında, Aronia bitkisinin doğadaki en güçlü antioksidan maddelerden biri olduğunu kanıtlayarak, bitkinin de var olan vitamin ve minerallerin yanı sıra birçok hastalığa karşı koruyucu etkisi olduğunu bildirdi.
Aronia fidanı için geçtiğimiz on yıl içerisinde on üç önemli klinik çalışma yapılmıştır. Bu çalışmalarda tıp alanında birçok alanda yararlı olabileceği konusunda kanıtlar elde edilmiştir. Bu 13 çalışmanın üç tanesi diyabet ve hipertansiyon üzerine, beş tanesi ise metabolik sendrom üzerine yapılmıştır. Polonya'da yapılan bir araştırmada antioksidan tesiri sebebiyle kan hücreleri üzerine yararlı etkileri gösterilmiştir. Yine İngiltere'de yapılan bir araştırmada beyin tümörlü hücre kültürlerinde oldukça faydalı etkileri bulunmuştur.
Türkiye'deki sağlık bakanlığının yaptığı çalışmalarla da Aronia fidanı meyvesinin faydaları teyit edilmiştir. Araştırma sonuçları yüz farklı çeşit bitkiyle karşılaştırılmış ve antioksidan içeriği en yüksek bitki olarak belirlenmiştir.