Türkiye'de meyve yetiştirilmesi bakımından önemli bir yere sahip olan armut fidanı, yumuşak çekirdekli meyveler arasında yer alır ve bu grubun yaklaşık %18'ini oluşturur. Dünya genelinde armut üretiminde Türkiye, Amerika, Japonya, İspanya, Fransa ve Almanya'dan sonra altıncı sırada yer almaktadır. Armut Fidanı İçin Gerekli İklim TürüArmut, ılıman iklimin meyvesidir. Kış aylarında elma kadar dayanıklı olmasa da oldukça dirençlidir. Armut ağaçları, bol güneş alan ve yaz aylarında oldukça sıcak olan bölgelerde kolayca yetişir. Ancak don tehlikesi olan yerlerde armut fidanı dikimi yapılmamalıdır. Armut fidanının yetişmesini kısıtlayan en önemli faktörlerden biri kışın soğuk alma ihtiyacıdır. Armut fidanlarının kış soğuklama ihtiyacı yaklaşık olarak 7 derecenin altında geçen süre 1200 saat olarak belirtilmiştir. Eğer bu ihtiyaç karşılanmazsa, çiçeklenme geç ve düzensiz bir şekilde gerçekleşir. Armut Fidanı İçin Toprak İsteğiArmut fidanı, toprak bakımından seçici değildir. Ancak, toprak ne kadar derin, sıcak, geçirgen ve besin maddesi bakımından zengin olursa, armut fidanı o kadar iyi gelişir ve verim bakımından yüksek oranda fayda sağlar. Kuru, taşlı ve derinliği az olan topraklarda yetişen armut fidanları ise meyve bakımından biçimsiz ve kumlu olur. Nemli ve ağır topraklarda yetiştirilen sofralık armutların orta kısımları kaba ve tatları yavan olur. Yüksek kalite ve verim elde etmek isteyenler için armut fidanlarının derin, sıcak, geçirgen ve iyi drene edilmiş tınlı topraklarda yetiştirilmesi gerekmektedir. Armut Fidanları AnaçlarıArmut fidanları üretiminde ve elde edilecek ağaçların büyüklüğü bakımından başlıca iki çeşit anaç kullanılır. En bilinen anaç türü armut çöğürleridir. Bu anaçlar büyük ağaçlar meydana getirir ve çok derin toprak isterler. Bodur bir ağaç elde etmek için ise ayva anacı üst kısımlarına aşılanabilir. Bu durumda daha az derin topraklar kullanılabilir. Ancak, ayva anacı kışın armut çöğürü kadar dayanıklı değildir ve fazla kireçli toprakları sevmez. Armut Fidanı ÇeşitleriArmut fidanı çeşitleri ya tamamen ya da kısmen kendisine kısırdır. Yani, sadece tek başlarına yeterli miktarda verim sağlamazlar. Bu nedenle, birbirini iyi dölleyen ve aynı zamanda çiçek açabilen çeşitlerin birlikte dikilmesi gerekmektedir. Bahçeye ürün ekerken tozlayıcıları da belirli bir biçimde yerleştirmek gerekmektedir. En azından her yıl istikrarlı bir şekilde ürün alabilmek adına tozlayıcı miktarını %20 ile %50 arasında ayarlamak gerekmektedir. Tozlayıcılar eşit miktarda dikilmelidir. Armut fidanlarından verim alabilmek için sadece tozlayıcıların olması yeterli değildir. İyi bir tozlanmanın sağlanabilmesi için bahçenizde mutlaka arıların bulunması şarttır. Diğer meyve türlerinden farklı olarak armut fidanı ve çiçeği, içerdikleri şeker oranı bakımından düşük miktarda nektar üretirler. Bu nedenle, yetiştirilecek armut bahçelerinde daha fazla sayıda tozlayıcı türü ve arı çeşidi bulunması gerekmektedir. Yaklaşık olarak 4-5 dekara kadar kuvvetli arı kolonisinin bulunması daha uygundur. Hasat zamanı geldiğinde, erken çeşitlerden geç çeşitlere kadar üretimi tahmin edilen çeşitler için temmuz ayının başında ve eylül ayının sonunda yaklaşık olarak on günlük aralıklarla toplanması gerekmektedir. Bilinen armut fidanı çeşitleri şunlardır:
|
Armut nasıl yetiştirilir? İklim, toprak ve tozlayıcılar armut fidanlarının başarısı için kritik öneme sahiptir. Kış soğuklarına ihtiyaç duyan bu fidanlar, derin ve besin açısından zengin topraklarda daha iyi gelişir. Ayrıca, iyi bir tozlanma için bahçede arıların bulunması şarttır.
Cevap yazArmut yetiştiriciliğinde soğuklama ihtiyacının ne kadar önemli olduğunu bilmiyordum. Kışın 1200 saat boyunca 7 derecenin altında bir sıcaklığa maruz kalmazsa çiçeklenme düzensiz mi oluyor? Bu durum armut bahçesi kurarken dikkate alınması gereken en önemli faktörlerden biri mi?
Cevap yazMerhaba Rezan,
Evet, armut yetiştiriciliğinde soğuklama ihtiyacı oldukça önemli bir faktördür. Eğer armut ağaçları kışın yeterli soğuklama saatine maruz kalmazsa, çiçeklenme düzensiz olabilir ve bu da verimi olumsuz etkileyebilir. Armut ağaçları genellikle belirttiğiniz gibi yaklaşık 1200 saat boyunca 7 derecenin altında bir sıcaklığa ihtiyaç duyar. Bu nedenle, armut bahçesi kurarken bölgenin iklim koşullarını dikkate almak ve yeterli soğuklama süresinin sağlanabileceği bir yer seçmek çok önemlidir. İklim koşulları armut yetiştiriciliği için uygun değilse, verimlilik düşük olabilir ve bu da ekonomik açıdan zarara yol açabilir.