Domat Zeytin Fidanı

Domat zeytin fidanı; Manisa Akhisar ilçesinde yaygın olarak bulunmaktadır. Memleketimizin en iyi yeşil salamuralık çeşidi olduğundan geniş ölçüde yayılmakta, bakım işlerine önem verilmektedir. Özellikle çok iyi budanması ve hasadın elle ve erken yapılmasından dolayı periyodizitesi hafiftir. Zeuzera'ya ve kansere nispeten dayanıklıdır. Meyvesi orta irilikte olup et miktarı %89, yağ oranı %20'dir. Son yıllarda çekirdeği çıkarılarak biberli, bademli ve havuçlu olarak yapılan salamurası çok fazla aranılan tercihlerdir.

Toprak; domat zeytin fidanı, kalkerli, kumlu, besin maddelerince zengin, PH'sı 6-8 seviyesinde olan topraklardan hoşlanmaktadır. Taban suyu 1 metreden yakın olmamalıdır. Bu seviyeye yakın topraklarla mutlaka drenaj uygulanmalıdır.

İklim; 40 derece ile -7 derece arasındaki sıcaklıklara dayanabilse de iyi bir büyüme ve meyve oluşumu için sıcaklığın 15-25 derecelerde olması istenir. Zeytinin soğuklaması 600-1000 saat arasında değişmektedir. Zeytinin iyi bir gelişme gösterip, normal gelişimi için yeterli bir sıcaklık toplamına ihtiyacı vardır. Zeytinin yağış isteği yıllık olarak 650 -800 mm'dir. Yaz aylarından mevsim yağışlarına kadar yapılan sulamalar zeytin irileşmesini ve yağ oluşumunun artmasını sağlamaktadır. Sulamalar, ertesi yıl meyve verecek sürgünlerin meyve gözlerinin oluşumunu ve gelişimini hızlandırmaktadır. Nemli havalarda, ağaç yapraklarından gerçekleşen terleme azalmaktadır. Bu sayede sıcağın, bitkiye etkisi de azalır. Ancak aşırı nem hastalıklara karşı uygun ortamı hazırlamaktadır. Çiçek zamanı yüksek nem ise döllenmeyi kısıtlamaktadır. Mayıs ayı ve haziran başında başlayan rüzgârlar döllenmeye yardımcı olurken, kış sonlarında esen rüzgârlar toprak neminin azalmasına yol açmaktadır. Zeytin ağacı ışığı çok sevdiğinden özellikle geçit bölgelerde güney yönleri tercih edilmelidir. Sisli dağ etekleri ve vadiler domat zeytin fidanı için uygun değildir.

Toprak işleme; zamanında ve uygun şekilde yapılırsa toprağın havalanması, yağış sularının muhafazası ve biyolojik faaliyetlerin artması sağlanmış olur. Zeytinliklerde yılda 2-3 kez toprak işlemesi yeterli olmaktadır. İlk toprak işlemesi hasattan sonra toprak tavında iken pullukla 15 santim derinliğinde, ikincisi ilkbaharda 10-12 santimi geçmeyecek şekilde pulluk veya tırmıkla, üçüncü işleme ise dökülen zeytinlerin kaybını önlemek amacı ile toprağın düzeltilmesi ve otların temizliği için yapılmaktadır.

Gübreleme; gübrenin azı veya fazlası ürünün verim ve kalitesine, ayrıca bitkiye ve ekonomiye zarar vermektedir. Toprak ve yaprak analizleri sonucu gübrelemenin yapılması gerekmektedir. Verime yatmış olan zeytinliklerde çiçeklenme ve meyve bağlama döneminde azota ihtiyaç duyulmaktadır. Bunun için sulanan koşullarda azotlu gübrenin ilk dozu çiçeklenmeden 3 veya 4 hafta önce, ikinci dozu meyve tutumunda ve son dozu ve çekirdek sertleşme döneminde verilmelidir. Azotlu gübreler gövdeden 50 -70 santim uzağa, taç izdüşümüne serpilerek çapa aletlerle gömülmektedir.

Sulama; domat zeytin fidanının yıllık su ihtiyacı 650-700 mm'dir. Daha az yağış alan yerlerde sulamaya ihtiyaç vardır. Ağacın en çok suya ihtiyaç duyduğu yaz ayları ve Eylül ayında yapılacak 4-5 sulamanın ürün verimini arttırdığı bilinmektedir.

Budama; budama zamanını çok iyi belirlemek gerekmektedir. Yağış az olan bölgelerde geç budama yapmada fayda vardır. Dal kanseri bulunan bölgelerde yazın budama yapılmalıdır.